TİHEK’in Kuruluş Süreci ve Görev Alanları
TİHEK Başkanı Prof. Dr. Muharrem Kılıç, Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu’nun (TİHEK) kuruluşunu ve görev alanlarını açıkladı. 2012 yılında Türkiye İnsan Hakları Kurumu olarak kurulan TİHEK, eşitlik kurumu sıfatıyla ayrımcılıkla mücadele eden idari hak arama mekanizması olarak yapılandırıldı. Küresel ölçekte yaklaşık 130 Birleşmiş Milletler düzeyinde akredite olmuş ulusal insan hakları kurumları arasında yer alan TİHEK, ülkedeki insan hakları ihlallerini inceleme, araştırma ve karara bağlama yetkisine sahip.
TİHEK’in Görevleri ve Yetkileri
TİHEK, Türkiye’de insan hakları ihlalleri, eşitlik konuları ve ulusal önleme mekanizması alanlarında görev icra etmektedir. Kurum, özel, tüzel veya kamu kurumlarının insan hakları ihlalleri durumunda inceleme başlatma yetkisine sahiptir. TİHEK, diğer benzer kuruluşlardan farklı olarak, hak ihlalcisinin kimliğinden bağımsız olarak cezai yaptırım uygulama yetkisine sahiptir.
TİHEK’in Rolü ve Önemi
TİHEK, 6701 sayılı Kanunla eşitlik kurumu olarak yapılandırılmış olup ayrımcılık temelli suçlar hakkında da inceleme yapma yetkisine sahiptir. Ayrıca ulusal önleme mekanizması olarak hareket eden TİHEK, hapishanelerden geri gönderme merkezlerine kadar birçok yeri denetleyerek işkence ve kötü muamele gibi durumların önlenmesine katkı sağlamaktadır.
Başvuru ve İletişim Süreçleri
TİHEK’e başvurularda ücret talep edilmediği ve mağdur olan herkesin başvuruda bulunabileceği belirtilmiştir. Başvurular bizzat kuruma elden, mail veya faks yoluyla, valilikler ya da kaymakamlıklar aracılığıyla yapılabilmektedir. Türkçe dilekçelerin yanı sıra diğer dillerde de başvurular kabul edilmektedir. Mağduriyet durumunda telafisi güç zarar varsa başvuru şartı aranmamaktadır.
TİHEK’in Vatandaşlar ve Toplum Üzerindeki Etkisi
TİHEK, her yıl artan başvuru sayılarıyla vatandaşların haklarını arama konusundaki duyarlılığını artırmaktadır. Ayrımcılık ve eşitlik konularında raporlar sunarak toplumsal farkındalığı artırmayı hedefleyen TİHEK, üniversitelerle iş birliği yaparak eğitim faaliyetleri düzenlemekte ve kamuoyunu bilgilendirmektedir. Kurum, sivil toplum örgütleri ve devlet arasında köprü vazifesi görerek insan hakları ve eşitlik hukukunu korumaya çalışmaktadır.